روشی نادرست

در هنرستانی درس می دهم که همیشه رشته ی گرافیک مورد کم لطفی و بی توجهی قرار گرفته. سیاستهای نادرست در پدیرش هنرجویان این رشته، همیشه آزارم داده است. کاری از من ساخته نیست. بارها و بارها این موضوع را در جلسات خصوصی و عمومی اعلام کرده ام.
نتیجه چه شد!؟ هیچ.

معدل هایی که بالاترند؛ داوطلبانی که نمرات دروس ریاضی،‌فیزیک و شیمی آنها از حد متوسط بالاتر باشد، به ترتیب به رشته های الکترونیک، صنایع شیمیایی، کامپیوتر و در نهایت حسابداری تشویق و ثبت نام می گردند. در انتهای این غربالگری متصدیان ثبت نام، هرچه بی علاقه و وامانده هستند به گرافیک روانه می کنند. در پایان سال و در نتایج امتحانات نهایی، انتظار می رود که، آن دانش اموزان ضعیف، به همان اندازه ی دانش آموزان رشته ی صنایع شیمیایی و الکترونیک، بازده داشته باشند.

صحبتی قدیمی

همیشه و در طی سالهای تدریسم، بارها به هنرجویانم، گوشزد کرده ام که حرفهای روزهای اول برای شما تکراری است ولی عاقبت آن تجربه ای جدید خواهد بود. از حرفهایی که بارها و بارها و در طول 9ماه آنقدر تکرار کرده ام که هیچ گاه از این کرده پشیمان نمیشوم. اما آنچه در نهایت برایم تکراری است، التماسهای اولیا و خود هنرجویان است. هیچ وقت حق هنرجویی که درس خوانده و برای تحصیل و آینده اش ارزش قائل شده، به هنرجویی که تنبلی کرده و همه چیز را به شوخی گرفته نمی فروشم. آنطور اگر باشد، خودم را زیر سوال برده ام. نمی خواهم آن هنرجویی که با علاقه، مطالب درسی و تمارینتش را دنبال می کند، از تلاشش دلسرد شود و زحماتش را بی فایده بپندارد.
همه برایم عزیز و محترم هستند. ولی هرکسی احترامش را به اندازه ی ظرفیت خود می خرد. به احترام آن هایی که به ما آموختند، ما نیز وظیفه داریم آموزش بدهیم.

نشانه چیست؟

علامت،نشان یا Sign، درحقیقت نمادی برای معرفی و بیان یک موضوع است. موضوع می تواند، نام یک شخص حقیقی باشد؛ یا یک شرکت. بسیاری از عوام برای نشانه، عبارت آرم را پذیرفته اند که کاملا صحیح است. آنچه مهم است، بیان است. بیان آن چیزی که در پس آرم یا نشانه نهفته است. زیبایی های یک نشانه یا آرم، از خلاقیت نهفته در آن بارز می شود. فهم بالای طراح از موضوعی که برایش طراحی می کند و تلفیق سمبلیک تصاویر و هر عنصر تصویری که به این هدف کمک کند، جذابیت های بصری و معنایی نشانه را صدافزون می نماید.
بهترین روش در طراحی یک آرم یا نشانه موفق، بکارگیری از ساده ترین نمادها و عناصر تصویری برای استفاده در آرم است. برای نزدیک تر شدن به هدف نهایی، به مرحله ی بعدی برویم.

کمی از اضافه گویی ها پرهیز کنیم. همیشه به دنبال دال و مدلول باشیم. دال و مدلول را ساده تر و با یک مثال توضیح خواهیم داد. در نظر بگیرید که در خانه مشغول نگاه کردن به برنامه ی مورد علاقه تان هستید. ناگهان بوی خاصی شبیه به سوختن چیزی به مشام شما می رسد. اولین چیزی که به ذهن شما خطور می کند، چیست؟ بله، چیزی دارد می سوزد. پس به دنبال منشا بوی سوختگی می گردید و اولین جایی که به آن مراجعه خواهید کرد، آشپزخانه است.

به مثال دیگری توجه کنید؛ از پنجره به بیرون نگاه می کنید، ناگهان متوجه دود سیاهی در دوردست می شوید. این دود ناشی از سوختن چیزی است ولی نه بویی به مشام می رسد  و نه می دانید منشا آن دقیقا کجاست. آن چیزی که مسلما برای شما روشن خواهد بود، این است که این دود از شعله ای پدید آمده است. در طراحی آرم و نشانه گاهی اوقات بهتر است به این روابط بپردازید.

نکته ای دیگر؛ برای بیان مفاهیم، کلمات، عبارات و هر چیزی که در موردش طراحی می کنید، به دنبال فرمی(هندسی یا ارگانیک) باشید. این فرم ها به سادگی مخاطب شما را در رسیدن به مفاهیم پشت پرده ی طراحی شما نزدیک می کند. ساده ترین فرم های هندسی عبارتند از دایره، مثلث و مربع. حال اگر هر موضوع را بخواهیم در این فرم ها بیابیم، برای رسیدن به هدفمان، از راه حل مناسبی استفاده کرده ام.

به فرم دایره نگاه کنید. چه موضوعاتی با این فرم درگیر خواهند شد؟! بلی، سکه، سیب(بسیاری از میوه ها که فرمی شبیه به دایره دارند)، توپ( هرنوع توپ)، کره ی زمین و ...
برای درک بهتر می توانید برای خود یک تمرین ساده انجام دهید: سه فرم اصلی را روی کاغذ بنویسید. سپس مقابل هر کدام، عبارات مربوط به آن را یادداشت کنید.
در مرحله ی بعدی می توانید فراتر رفته و برای هر کدام از آن عبارات که یادداشت کرده اید یک مفهوم یا کارایی را نام ببرید.

در طراحی آرم می توانید از رنگ ها نیز استفاده کنید. رنگها در بهتر نشان دادن مفاهیم نهفته ی آرم کمک فراوانی می کنند. رنگها را می توان بر اساس طیفی و طول موجی که دارند، به عنوان رنگهای صنعتی، خوراکی، شیمیایی، کشاورزی،... بکار برد.